search events
Biographies
Poland
18 lip 1901–13 gru 1966

Stanisław Mikołajczyk

Mikolajczyk

©
Był polskim politykiem, premierem rządu polskiego na uchodźstwie w czasie II wojny światowej, a następnie wicepremierem w powojennej Polsce do 1947 roku. Gdy we wrześniu 1939 r. Niemcy nazistowskie najechały Polskę, Mikołajczyk był szeregowym w polskiej armii i służył w obronie Warszawy.

Po upadku Warszawy uciekł na Węgry, gdzie został internowany. Wkrótce jednak zbiegł i udał się do Paryża, gdzie wstąpił do polskiego rządu na uchodźstwie. W lipcu 1943 r. po śmierci gen. Sikorskiego w katastrofie lotniczej w Gibraltarze, został premierem Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. W kwietniu 1943 r. kiedy Niemcy ujawnili, że odkryli groby prawie 22 tys. polskich oficerów zamordowanych przez Sowietów w Lesie Katyńskim, Stalin zerwał stosunki z rządem emigracyjnym po odmowie uznania przez Mikołajczyka wyjaśnień sowietów wskazujących na Niemców jako sprawców mordu. Mikołajczyk bezskutecznie usiłował uzyskać porozumienie z ZSRS dotyczące polskiej granicy wschodniej i odnośnie polskiego rządu w Polsce, nie zdając sobie sprawy, że decyzje zapadły już na spotkaniu Wielkiej Trójki podczas konferencji teherańskiej w 1943, z pominięciem rządu polskiego. Kiedy dowiedział się o ustaleniach z Teheranu, 24 listopada 1944 Mikołajczyk złożył dymisję z funkcji premiera rządu na uchodźstwie. Po konferencji jałtańskiej Mikołajczyk wrócił do kraju i przystąpił do Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej popieranego przez komunistów. Jako polityk związany z kręgami emigracyjnymi, obawiając się aresztowania przez komunistyczne władze, w 1947 roku uciekł z Polski i wyemigrował do USA. Na emigracji w USA nie odegrał już znaczącej roli i pozostał w izolacji politycznej. W roku 2000 jego prochy zostały sprowadzone do Polski. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Upamiętnienie
29 czerwca 1989

W Warszawie na terenie obecnej dzielnicy Praga-Południe jednej z ulic na terenie osiedla Gocław zostało nadanie imię Stanisława Mikołajczyka

2000 rok

Jego prochy zostały sprowadzone do Polski. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu. Przed Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu znajduje się pomnik Stanisława Mikołajczyka.

Postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 1 czerwca 2000 „w uznaniu wybitnych zasług dla niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej” został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski

1900–1949

Edward Stettinius Jr.

1902–1950

Siergiej Chudiakow